Bazy danych to podstawa większości złożonych systemów informatycznych. W oparciu o dane czerpane z tabel w bazie działają portale i sklepy internetowe, aplikacje biznesowe i informacyjne, a nawet multimedialne witryny, coraz częściej spotykane w urzędach, muzeach i innych budynkach użyteczności publicznej. Na rynku dostępnych jest wiele systemów zarządzania bazami danych, oferowanych przez różnych producentów i na różnych zasadach licencjonowania. Pomimo istotnych różnic, wszystkie opierają się na podobnych założeniach, a projektowanie wydajnych baz danych odbywa się w niemal identyczny sposób, niezależnie od docelowego systemu zarządzania nimi. Opanowanie wiadomości leżących u podstaw projektowania i wykorzystywania baz danych jest więc niezbędne do stworzenia efektywnego i bezpiecznego zaplecza bazodanowego dla systemu informatycznego.

Książka "Wprowadzenie do systemów baz danych" to szczegółowe omówienie wszystkich aspektów projektowania i stosowania baz danych. Szczególny nacisk położono w niej na podstawy modelowania danych i definiowania tabel. Opisano języki i mechanizmy udostępniane przez systemy zarządzania bazami danych oraz techniki implementacji samych systemów. Książka może pełnić rolę podręcznika pomocnego przy poznawaniu zagadnień związanych z bazami danych lub źródła informacji dla projektantów i administratorów systemów bazodanowych.

• Rozwiązania oparte na bazach danych
• Użytkownicy baz danych
• Architektury systemów zarządzania bazami danych
• Modelowanie danych oparte na związkach encji
• Zastosowanie języka UML w modelowaniu danych
• Relacyjny model danych
• Język SQL-99
• Normalizacja danych
• Składowanie danych na dysku
• Indeksy i klucze
• Algorytmy przetwarzania zapytań
• Mechanizmy transakcyjne
• Obiektowe bazy danych
• Bezpieczeństwo danych
• Język XML w bazach danych
• Technologie eksploracji danych
• Hurtownie danych, systemy GIS i bazy danych dla urządzeń mobilnych

Osoby które kupowały "Wprowadzenie do systemów baz danych", wybierały także:

• Windows Media Center. Domowe centrum rozrywki 66,67 zł, (8,00 zł -88%)
• Przywództwo w świecie VUCA. Jak być skutecznym liderem w niepewnym środowisku 58,64 zł, (12,90 zł -78%)
• Mapa Agile & Scrum. Jak si 57,69 zł, (15,00 zł -74%)
• Sztuka podst 53,46 zł, (13,90 zł -74%)
• Lean dla bystrzaków. Wydanie II 49,62 zł, (12,90 zł -74%)

Spis treści

Wprowadzenie do systemów baz danych -- spis treści

Przedmowa (13)

Część I Wprowadzenie i modelowanie koncepcyjne (19)

1. Bazy danych i ich użytkownicy (21)

• 1.1. Wprowadzenie (22)
  
• 1.2. Przykład (23)
  
• 1.3. Właściwości rozwiązań opartych na bazach danych (26)
  
• 1.4. Aktorzy na scenie (31)
  
• 1.5. Pracownicy poza sceną (33)
  
• 1.6. Zalety stosowania rozwiązań opartych na systemach zarządzania bazami danych (34)
  
• 1.7. Krótka historia praktycznych zastosowań baz danych (40)
  
• 1.8. Kiedy nie należy używać systemów zarządzania bazami danych (43)
  
• 1.9. Podsumowanie (44)

2. Architektura systemów baz danych i związane z nimi pojęcia (47)

• 2.1. Modele danych, schematy i egzemplarze (48)
  
• 2.2. Trójwarstwowa architektura i niezależność danych (51)
  
• 2.3. Języki i interfejsy baz danych (54)
  
• 2.4. Środowisko systemu bazy danych (57)
  
• 2.5. Architektury systemów zarządzania bazami danych scentralizowane i typu klient-serwer (61)
  
• 2.6. Klasyfikacja systemów zarządzania bazami danych (66)
  
• 2.7. Podsumowanie (68)

3. Modelowanie danych zgodnie z modelem związków encji (71)

• 3.1. Stosowanie wysokopoziomowych, koncepcyjnych modelów danych podczas projektowania bazy danych (72)
  
• 3.2. Przykładowa aplikacja bazy danych (74)
  
• 3.3. Typy encji, zbiory encji, atrybuty i klucze (75)
  
• 3.4. Typy związków, zbiory związków, role i ograniczenia strukturalne (82)
  
• 3.5. Słabe typy encji (89)
  
• 3.6. Udoskonalanie projektu ER dla bazy danych FIRMA (90)
  
• 3.7. Diagramy ER, konwencje nazewnictwa oraz zagadnienia związane z projektowaniem (91)
  
• 3.8. Notacja dla diagramów klas UML (95)
  
• 3.9. Podsumowanie (97)

4. Rozszerzony model związków encji oraz modelowanie UML (105)

• 4.1. Podklasy, nadklasy i dziedziczenie (106)
  
• 4.2. Specjalizacja i generalizacja (108)
  
• 4.3. Ograniczenia i właściwości związków specjalizacji i generalizacji (111)
  
• 4.4. Modelowanie typów UNII w oparciu o kategorie (118)
  
• 4.5. Przykład schematu EER dla bazy danych UNIWERSYTET oraz formalne definicje dla modelu EER (120)
  
• 4.6. Reprezentowanie specjalizacji-generalizacji oraz dziedziczenia na diagramach klas metodologii UML (124)
  
• 4.7. Typy związków stopnia wyższego niż drugi (125)
  
• 4.8. Abstrakcja danych, reprezentacja wiedzy oraz zagadnienia związane z ontologią (129)
  
• 4.9. Podsumowanie (135)

Część II Model relacyjny: elementy składowe, ograniczenia, języki, projekty i programowanie (143)

5. Relacyjny model danych i ograniczenia relacyjnych baz danych (145)

• 5.1. Podstawowe pojęcia relacyjnego modelu danych (146)
  
• 5.2. Ograniczenia modelu relacyjnego i schematy relacyjnych baz danych (152)
  
• 5.3. Operacje aktualizacji i obsługa naruszeń więzów integralności (160)
  
• 5.4. Podsumowanie (163)

6. Algebra relacyjna i rachunek relacji (169)

• 6.1. Relacyjne operacje unarne: selekcja i projekcja (170)
  
• 6.2. Operacje algebry relacyjnej pochodzące z teorii zbiorów (175)
  
• 6.3. Binarne operacje na relacjach: złączenie i dzielenie (179)
  
• 6.4. Dodatkowe operacje relacyjne (186)
  
• 6.5. Przykłady zapytań w algebrze relacyjnej (192)
  
• 6.6. Relacyjny rachunek krotek (194)
  
• 6.7. Relacyjny rachunek dziedzin (203)
  
• 6.8. Podsumowanie (206)

7. Projektowanie relacyjnych baz danych przez odwzorowywanie modelu ER i EER w model relacyjny (213)

• 7.1. Projektowanie relacyjnych baz danych w oparciu o odwzorowywanie modelu ER w model relacyjny (213)
  
• 7.2. Odwzorowania konstrukcji modelu EER w relacje (221)
  
• 7.3. Podsumowanie (225)

8. SQL-99: Definicja schematu, podstawowe ograniczenia oraz zapytania (229)

• 8.1. Definicje danych i typy danych języka SQL (231)
  
• 8.2. Określanie podstawowych ograniczeń w języku SQL (236)
  
• 8.3. Dostępne w języku SQL polecenia zmiany schematu (240)
  
• 8.4. Podstawowe zapytania języka SQL (242)
  
• 8.5. Bardziej skomplikowane zapytania języka SQL (253)
  
• 8.6. Dostępne w języku SQL polecenia INSERT, DELETE i UPDATE (270)
  
• 8.7. Dodatkowe własności języka SQL (273)
  
• 8.8. Podsumowanie (274)

9. Więcej o języku SQL: asercje, perspektywy i techniki programowania (279)

• 9.1. Definiowanie ogólnych ograniczeń w postaci asercji (280)
  
• 9.2. Perspektywy (tabele wirtualne) w języku SQL (281)
  
• 9.3. Programowanie baz danych: najważniejsze zagadnienia i stosowane techniki (286)
  
• 9.4. Osadzony język SQL, dynamiczny język SQL oraz język SQLJ (289)
  
• 9.5. Programowanie baz danych z wywołaniami funkcji: SQL/CLI oraz JDBC (301)
  
• 9.6. Procedury składowane w bazie danych i technika SQL/PSM (311)
  
• 9.7. Podsumowanie (314)

Część III Teoria i metodologia projektowania baz danych (317)

10. Zależności funkcyjne i normalizacja w relacyjnych bazach danych (319)

• 10.1. Nieformalne wskazówki dotyczące projektowania schematów relacji (321)
  
• 10.2. Zależności funkcyjne (329)
  
• 10.3. Postaci normalne oparte na kluczach głównych (337)
  
• 10.4. Definicje ogólne drugiej i trzeciej postaci normalnej (345)
  
• 10.5. Postać normalna Boyce'a-Codda (349)
  
• 10.6. Podsumowanie (351)

11. Algorytmy projektowania relacyjnych baz danych i dodatkowe zależności (357)

• 11.1. Właściwości dekompozycji relacyjnych (358)
  
• 11.2. Algorytmy projektowania schematów relacyjnych baz danych (364)
  
• 11.3. Zależności wielowartościowe i czwarta postać normalna (370)
  
• 11.4. Zależności złączeniowe i piąta postać normalna (376)
  
• 11.5. Zależności zawierania (378)
  
• 11.6. Inne zależności i postaci normalne (379)
  
• 11.7. Podsumowanie (381)

12. Praktyczna metodologia projektowania baz danych i użycie diagramów UML (385)

• 12.1. Rola systemów informacyjnych w przedsiębiorstwach (386)
  
• 12.2. Projekt bazy danych i proces jej implementacji (390)
  
• 12.3. Użycie diagramów języka UML jako środka wspomagającego tworzenie specyfikacji... (408)
  
• 12.4. Rational Rose - narzędzie projektowe oparte na języku UML (417)
  
• 12.5. Narzędzia zautomatyzowanego projektowania baz danych (421)
  
• 12.6. Podsumowanie (425)

Część IV Przechowywanie danych, indeksowanie, przetwarzanie zapytań oraz projektowanie fizyczne (429)

13. Składowanie danych na dysku, podstawowe struktury plikowe i funkcje mieszające (431)

• 13.1. Wprowadzenie (432)
  
• 13.2. Drugorzędne urządzenia pamięciowe (435)
  
• 13.3. Buforowanie bloków (441)
  
• 13.4. Rozmieszczanie rekordów plików na dysku (442)
  
• 13.5. Operacje wykonywane na plikach (446)
  
• 13.6. Pliki nieuporządkowanych rekordów (pliki stertowe) (449)
  
• 13.7. Pliki uporządkowanych rekordów (pliki posortowane) (450)
  
• 13.8. Techniki mieszania (453)
  
• 13.9. Inne podstawowe metody organizacji plików (461)
  
• 13.10. Zapewnianie równoległego dostępu do dysku przy użyciu architektury RAID (462)
  
• 13.11. Sieci obszarów składowania danych (467)
  
• 13.12. Podsumowanie (468)

14. Struktury indeksowe dla plików (475)

• 14.1. Rodzaje jednopoziomowych indeksów uporządkowanych (476)
  
• 14.2. Indeksy wielopoziomowe (485)
  
• 14.3. Dynamiczne indeksy wielopoziomowe z użyciem B-drzew i B+-drzew (488)
  
• 14.4. Indeksy na wielu kluczach (501)
  
• 14.5. Inne rodzaje indeksów (505)
  
• 14.6. Podsumowanie (506)

15. Algorytmy przetwarzania i optymalizacji zapytań (513)

• 15.1. Translacja zapytań języka SQL do postaci wyrażeń algebry relacji (515)
  
• 15.2. Algorytmy sortowania zewnętrznego (516)
  
• 15.3. Algorytmy operacji wybierania i złączenia (518)
  
• 15.4. Algorytmy operacji rzutowania i teoriomnogościowych (528)
  
• 15.5. Implementacja operacji agregujących oraz złączeń zewnętrznych (529)
  
• 15.6. Łączenie operacji poprzez mechanizm potokowy (531)
  
• 15.7. Wykorzystanie metod heurystycznych do optymalizacji zapytań (532)
  
• 15.8. Wykorzystanie oszacowań selektywności i kosztu w optymalizacji zapytań (543)
  
• 15.9. Przegląd technik optymalizacji zapytań w systemie Oracle (552)
  
• 15.10. Semantyka optymalizacji zapytań (553)
  
• 15.11. Podsumowanie (554)

16. Praktyczne projektowanie i strojenie baz danych (557)

• 16.1. Fizyczne projektowanie baz danych w przypadku baz relacyjnych (557)
  
• 16.2. Przegląd technik strojenia baz danych w systemach relacyjnych (560)
  
• 16.3. Podsumowanie (567)

Część V Zagadnienia z zakresu przetwarzania transakcji (569)

17. Wprowadzenie do problematyki i teorii przetwarzania transakcji (571)

• 17.1. Wprowadzenie do problematyki przetwarzania transakcji (572)
  
• 17.2. Pojęcia dotyczące transakcji i systemu (578)
  
• 17.3. Pożądane właściwości transakcji (581)
  
• 17.4. Charakteryzowanie harmonogramów na podstawie możliwości odtwarzania (582)
  
• 17.5. Charakterystyka harmonogramów według ich szeregowalności (586)
  
• 17.6. Obsługa transakcji w języku SQL (596)
  
• 17.7. Podsumowanie (598)

18. Techniki sterowania współbieżnego (601)

• 18.1. Techniki blokowania dwufazowego dla celów sterowania współbieżnego (602)
  
• 18.2. Sterowanie współbieżne w oparciu o uporządkowanie według znaczników czasu (612)
  
• 18.3. Techniki wielowersyjnego sterowania współbieżnego (614)
  
• 18.4. Techniki walidacyjnego (optymistycznego) sterowania współbieżnego (617)
  
• 18.5. Ziarnistość elementów danych i blokowanie z wieloma poziomami ziarnistości (619)
  
• 18.6. Użycie blokad dla celów sterowania współbieżnego w przypadku indeksów (623)
  
• 18.7. Inne kwestie związane ze sterowaniem współbieżnym (624)
  
• 18.8. Podsumowanie (625)

19. Techniki odtwarzania baz danych (629)

• 19.1. Pojęcia związane z odtwarzaniem (630)
  
• 19.2. Techniki odtwarzania oparte na aktualizacjach odroczonych (636)
  
• 19.3. Techniki odtwarzania oparte na aktualizacjach natychmiastowych (641)
  
• 19.4. Stronicowanie z przesłanianiem (642)
  
• 19.5. Algorytm odtwarzania ARIES (644)
  
• 19.6. Odtwarzanie w systemach wielu baz danych (647)
  
• 19.7. Tworzenie kopii bezpieczeństwa bazy danych i odtwarzanie po awariach (648)
  
• 19.8. Podsumowanie (649)

Część VI Obiektowe i obiektowo-relacyjne bazy danych (655)

20. Idea obiektowych baz danych (657)

• 20.1. Przegląd pojęć zorientowanych obiektowo (658)
  
• 20.2. Tożsamość i struktura obiektów oraz konstruktory typów (661)
  
• 20.3. Enkapsulacja operacji, metody i trwałość obiektów (666)
  
• 20.4. Hierarchia typów i klas oraz dziedziczenie (670)
  
• 20.5. Obiekty złożone (674)
  
• 20.6. Inne pojęcia zorientowane obiektowo (676)
  
• 20.7. Podsumowanie (678)

21. Standardy, języki i projektowanie obiektowych baz danych (681)

• 21.1. Wstęp do modelu obiektowego ODMG (682)
  
• 21.2. Język definicji obiektów ODL (693)
  
• 21.3. Obiektowy język zapytań OQL (699)
  
• 21.4. Przegląd wiązania z językiem C++ (707)
  
• 21.5. Projektowanie pojęciowe obiektowej bazy danych (708)
  
• 21.6. Podsumowanie (711)

22. Systemy obiektowo-relacyjne i rozszerzone relacyjne (713)

• 22.1. Przegląd SQL i jego cech obiektowo-relacyjnych (714)
  
• 22.2. Obecne tendencje i ewolucja w technologiach baz danych (721)
  
• 22.3. Informix Universal Server (722)
  
• 22.4. Obiektowo-relacyjne cechy systemu Oracle 8 (732)
  
• 22.5. Problemy implementacyjne w rozszerzonych systemach typów (735)
  
• 22.6. Zagnieżdżony model relacyjny (736)
  
• 22.7. Podsumowanie (739)

Część VII Inne tematy (741)

23. Bezpieczeństwo baz danych i mechanizmy uwierzytelniania (743)

• 23.1. Wprowadzenie do bezpieczeństwa baz danych (743)
  
• 23.2. Dyspozycyjna kontrola dostępu polegająca na nadawaniu i odbieraniu uprawnień (747)
  
• 23.3. Realizacja zabezpieczeń wielopoziomowych za pomocą obowiązkowej kontroli dostępu i zabezpieczeń opartych na rolach (752)
  
• 23.4. Wprowadzenie do bezpieczeństwa statystycznych baz danych (756)
  
• 23.5. Wprowadzenie do kontroli przepływu (758)
  
• 23.6. Szyfrowanie i infrastruktura klucza publicznego (759)
  
• 23.7. Podsumowanie (761)

24. Rozszerzone modele danych stosowane w zaawansowanych aplikacjach (765)

• 24.1. Wyzwalacze i inne pojęcia związane z aktywnymi bazami danych (766)
  
• 24.2. Koncepcja czasowych baz danych (776)
  
• 24.3. Przestrzenne i multimedialne bazy danych (787)
  
• 24.4. Wprowadzenie do dedukcyjnych baz danych (790)
  
• 24.5. Podsumowanie (803)

25. Rozproszone bazy danych i architektury klient-serwer (809)

• 25.1. Koncepcja rozproszonej bazy danych (810)
  
• 25.2. Techniki fragmentacji, replikacji i alokacji danych w projekcie rozproszonej bazy danych (815)
  
• 25.3. Rodzaje rozproszonych systemów baz danych (820)
  
• 25.4. Przetwarzanie zapytań w rozproszonych bazach danych (823)
  
• 25.5. Techniki sterowania współbieżnego i odzyskiwania danych w rozproszonych bazach danych (828)
  
• 24.6. Przegląd trójwarstwowej architektury klient-serwer (831)
  
• 25.7. Rozproszone bazy danych w Oracle (833)
  
• 25.8. Podsumowanie (836)

Część VIII Nowe technologie (841)

26. XML i internetowe bazy danych (843)

• 26.1. Dane strukturalne, półstrukturalne i niestrukturalne (843)
  
• 26.2. Hierarchiczny (drzewiasty) model danych w dokumentach XML (846)
  
• 26.3. Dokumenty XML, DTD i schematy (848)
  
• 26.4. Dokumenty XML a bazy danych (855)
  
• 26.5. Zapytania XML (862)
  
• 26.6. Podsumowanie (864)

27. Elementy drążenia danych (867)

• 27.1. Przegląd technologii drążenia danych (868)
  
• 27.2. Reguły asocjacyjne (872)
  
• 27.3. Klasyfikacja (884)
  
• 27.4. Grupowanie (888)
  
• 27.5. Strategie rozwiązywania pozostałych problemów związanych z drążeniem danych (891)
  
• 27.6. Zastosowania technik drążenia danych (894)
  
• 27.7. Komercyjne narzędzia drążenia danych (894)
  
• 27.8. Podsumowanie (897)

28. Przegląd hurtowni danych i rozwiązań OLAP (901)

• 28.1. Wprowadzenie, definicje i terminologia (901)
  
• 28.2. Właściwości hurtowni danych (903)
  
• 28.3. Modelowanie danych dla hurtowni danych (904)
  
• 28.4. Budowanie hurtowni danych (910)
  
• 28.5. Typowa funkcjonalność hurtowni danych (913)
  
• 28.6. Hurtownie danych kontra perspektywy (914)
  
• 28.7. Problemy i nierozwiązane zagadnienia związane z hurtowniami danych (914)
  
• 28.8. Podsumowanie (916)

29. Przegląd najnowszych technologii i zastosowań baz danych (919)

• 29.1. Mobilne bazy danych (920)
  
• 29.2. Multimedialne bazy danych (928)
  
• 29.3. Systemy informacji geograficznej (936)
  
• 29.4. Zarządzanie danymi kodu genetycznego (943)

Dodatki (953)

A Alternatywne notacje modeli związków encji (955)

B Parametry dysków (959)

C Omówienie języka QBE (963)

Bibliografia (971)

Skorowidz (1007)